معرّفی اشکال تافونی و عوامل مؤثّر بر تشکیل آنها در سنگ های میگماتیتی منطقه سیمین (جنوب همدان)

نویسندگان

سید داود محمدی

لقمان کتابی

چکیده

یکی از اشکال موجود در سنگ های میگماتیتی جنوب همدان، تافونی ها هستند؛ که منظره زیبا و قابل توجّهی را به این گروه از سنگ ها داده اند. تافونی ها حفرات عمیق و توخالی می باشند؛ که بر اثر سازوکارهای متفاوت هوازدگی به وجود می آیند. بافت سنگ های میگماتیتی به صورت دانه ای می باشند. یکی از مهم ترین فرآیندهای تشکیل دهنده اشکال تافونی، تجزیه کانی هایی مانند فلدسپات ها و میکاها است. ناهمگن بودن سنگ های میگماتیتی و اختلاف ترکیب کانی شناسی در دو بخش لوکوسوم و مزوسوم، باعث ایجاد اختلاف مقاومت بخش های مختلف این سنگ ها در برابر فرآیندهای متعدد هوازدگی شده است. حضور کانی های درشت بلور و مقاوم مانند کوارتز، گارنت و آندالوزیت در کنار کانی-های ورقه ای و ضعیف تر مانند کلریت، ایلیت و مسکوویت، و با مد نظر قرار دادن اختلاف ضریب انبساط این کانی ها نسبت به تغییرات دمایی، تشکیل اشکال تافونی و هوازدگی حفره ای در سنگ های میگماتیتی، به عنوان یک پدیده ی بارز در منطقه قابل توجّه می-باشد. به طور کلّی در منطقه مورد مطالعه، آب و هوای نیمه خشک متمایل به سرد مرطوب، ویژگی های سنگ شناسی و توپوگرافی، عوامل هوازدگی مکانیکی به ویژه پدیده کریوکلاستیسم (متلاشی شدن سنگ در اثر پدیده یخبندان) از مهم ترین فرآیندهای تشکیل و گسترش تافونی ها در میگماتیت های منطقه می باشند. همچنین، امکان دارد سنگ های حاوی اشکال تافونی بر اثر سدهایی که در منطقه ساخته می شوند به زیر آب فرو رفته و موجب نشت آب گردند. بنابراین، این اشکال را باید از دیدگاه ژئوموفولوژی کاربردی و مهندسی نیز مورد مطالعه قرار داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

معرّفی اشکال تافونی و عوامل مؤثّر بر تشکیل آنها در سنگ های میگماتیتی منطقه سیمین (جنوب همدان)

یکی از اشکال موجود در سنگ های میگماتیتی جنوب همدان، تافونی‌ها هستند؛ که منظره زیبا و قابل توجّهی را به این گروه از سنگ‌ها داده‌اند. تافونی‌ها حفرات عمیق و توخالی‌ می باشند؛ که بر اثر سازوکارهای متفاوت هوازدگی به وجود می‌آیند. بافت سنگ های میگماتیتی به صورت دانه‌ای می‌باشند. یکی از مهم ترین فرآیندهای تشکیل دهنده اشکال تافونی، تجزیه کانی‌هایی مانند فلدسپات‌ها و میکاها است. ناهمگن بودن سنگ‌های میگم...

متن کامل

معرفی فیبرولیت‌های منطقه قروه و شرایط تشکیل آنها

سنگ‌های دگرگونی منطقه قروه، جنوب شرق سنندج، جزو زون دگرگونی سنندج ـ سیرجان است. جنوب این ناحیه دارای مجموعه‌ای از دگرگونی‌های ناحیه‌ای و دگرگونی‌های مجاورتی حاصل از نفوذ توده‌ها است. درجات دگرگونی مختلف، نفوذ توده‌ها و پروتولیت‌های گوناگون، سنگ‌های دگرگونی مختلفی را به‌وجود آورده‌اند. متاپلیت‌ها دارای دو نسل از کانی‌های آندالوزیت، کردیریت و گارنت هستند که در پاسخ به دو مرحله نفوذ مجزا ایجاد شده...

متن کامل

بررسی شیمی کانی، دمافشارسنجی و سنگ‌زایی سنگ‌های میگماتیتی منطقه همدان

در منطقه همدان، سنگ‌های میگماتیتی با ساختارهای گوناگونی رخنمون دارند. در منطقه سیمین (همدان)، ساخت استروماتیک و در منطقه دره‌عمر (تویسرکان)، ساخت افتالمیتیک فراوان‌تر هستند. این میگماتیت‏‌ها در یک منطقه پلی‌متامورفیسم گسترش دارند. دست‌کم یک دگرگونی ناحیه‏‌ای و دو دگرگونی همبری در پی تزریق توده‏‌‌های فلسیک و مافیک در این منطقه روی داده‌اند. چنین گمان می‌رود که در منطقه دره‌عمر (شمال تویسرکان)، م...

متن کامل

معرفی فیبرولیت های منطقه قروه و شرایط تشکیل آنها

سنگ های دگرگونی منطقه قروه، جنوب شرق سنندج، جزو زون دگرگونی سنندج ـ سیرجان است. جنوب این ناحیه دارای مجموعه ای از دگرگونی های ناحیه ای و دگرگونی های مجاورتی حاصل از نفوذ توده ها است. درجات دگرگونی مختلف، نفوذ توده ها و پروتولیت های گوناگون، سنگ های دگرگونی مختلفی را به وجود آورده اند. متاپلیت ها دارای دو نسل از کانی های آندالوزیت، کردیریت و گارنت هستند که در پاسخ به دو مرحله نفوذ مجزا ایجاد شده...

متن کامل

تحلیل ساختاری پهنه برشی سیمین - دره مرادبیک، جنوب همدان

 پهنه برشی سیمین - دره مرادبیک با طول حدود 10 و پهنای 5کیلومتر در جنوب شهر همدان برونزد دارد. این پهنه برشی بخش‌‌هایی از سنگ‌‌های دگرگونی مجاورتی و سنگ‌‌های گرانیتویید الوند و همچنین میگماتیت‌‌های منطقه را تحت‌تأثیر قرار داده است. حداقل سه مرحله دگرشکلی توسط چین‌ها و برگوارگی‌های هر نسل در این منطقه تشخیص داده شده است که با توجه به طرح تداخلی چین‌‌ها  در این منطقه چین‌خوردگی در هر سه مرحله هم‌م...

متن کامل

مطالعه عوامل مؤثر در تشکیل فرو چاله‌ها در جنوب شهر پل دختر، جنوب غرب ایران

فرو چاله‌ها در دشت‌های پوشیده از رسوبات کواترنر با سنگ‌بستر انحلال‌پذیر، فراوانی بیش‌تری دارند. بیش‌تر دشت‌ها در منطقه زاگرس چین‌خورده در ایران کارستی هستند. این پژوهش در گستره‌ای به مساحت 155 کیلومترمربع باهدف ارزیابی عوامل مؤثر در فرو چاله زایی در محل قدیمی دریاچه‌های جایدر گوری بلمک در جنوب شهر پل‌دختر، جنوب غرب ایران انجام‌شده است. این دریاچه‌ها در اثر وقوع بهمن سنگی سیمره در جنوب غرب ایران...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ژئوموروفولوژی کاربردی ایران

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۱۹-۳۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023